در تاریخ ۱۷ اوت ۱۹۰۸، فیلم کوتاه متحرک Fantasmagorie به‌دست Émile Cohl در پاریس منتشر شد، اثری که توسط تاریخ‌نگاران سینما به‌عنوان اولین کارتون پویانمایی رسمیت یافته است. این فیلم، نقطه آغاز انقلابی در زمینه هنر متحرک‌سازی محسوب می‌شود.
Émile Cohl؛ هنرمند پیشگام
Émile Cohl، کاریکاتوریست و هنرمند فرانسوی، با استفاده از سبک تخیلی و آزاد، این فیلم را خلق کرد. او در سبک خود از جنبش هنری "بی‌منطقی‌ها" (Incoherent Movement) تأثیر گرفته بود.
ویژگی‌ها و تکنیک‌های نوآورانه
-
فیلم با بیش از ۷۰۰ فریم تهیه شده بود که هر فریم دو بار در نگاتیو ثبت می‌شد تا حدود ۱ دقیقه و ۲۰ ثانیه مدت پخش داشته باشد.
-
سبک بصریِ فیلم، خطوط سفید روی زمینه سیاه (ویدئوی منفی) بود و با کمک دست هنرمند آغاز و پایان می‌یافت؛ نمایی که به شکلی جذاب تداعی‌گر طراحی روی تخته سیاه است.
-
روایت فیلم کاملاً غیرخطی و نمادین است، پر از تغییر شکل‌های عجیب مثل بطری به گل، فیل به خانه، و غیره.
جایگاه تاریخی
-
پیش‌نمونه‌ها مانند آثار J. Stuart Blackton مانند "Humorous Phases of Funny Faces" (۱۹۰۶) بوده‌اند، اما Fantasmagorie نخستین فیلمی است که به طور کامل بر پایه تکنیک‌های انیمیشن دست‌ساز پدید آمده است.
-
این اثر در زمره اولین مثال‌های انیمیشن سنتی (hand-drawn) شناخته می‌شود که مسیر پیشرفت سینمای کارتونی را هموار کرد.
-
مثلاً وب‌سایت Oldest.org بر اهمیت تاریخی این کارtoon تأکید کرده است و آن را نخستین انیمیشن شناخته شده دانسته‌اند.
-
رسانه‌هایی مانند Euronews نیز در بازبینی‌های فرهنگی به جزئیات بصری و نوآوری‌های فیلم اشاره کرده‌اند.
Fantasmagorie اثری است تاریخی و نوآورانه که نقطه عطفی در مسیر هنر پویانمایی محسوب می‌شود. در طول ۱۱۷ سال گذشته، الهام‌بخش نسل‌ها از هنرمندان و انیماتورها بوده و اهمیتش در فهم پیشینه فیلم و کارتون روزافزون باقی مانده است. این سالگرد فرصتی است ایده‌آل برای تقدیر از میراث هنری Cohl، بازخوانی تأثیرش بر انیمیشن مدرن و بررسی تکنیک‌های اولیه‌ای که امروز به عنوان پایه‌های این هنر شناخته می‌شوند.
